Απόφαση Πανελλαδικού Διημέρου Αριστερής Ενότητα 21-22 Μάρτη

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΟ ΔΙΗΜΕΡΟ ΑΡ.ΕΝ. 21-22 ΜΑΡΤΗ

Συγκυρία

Το Πανελλαδικό διήμερο της Αριστερής Ενότητας διεξάγεται σε μια ριζικά νέα κατάσταση τόσο στην κεντρική πολιτική σκηνή όσο και στις σχολές μας. Η ανάδειξη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α σε νικητή στις εκλογές της 25ης Γενάρη αποτελεί ένα γεγονός χωρίς ιστορικό προηγούμενο. Η πτώση της κυβέρνησης Σαμαρά έγινε με αφορμή την ανεπιτυχή εκλογή Προέδρου της δημοκρατίας από την προηγούμενη Βουλή. Ωστόσο δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε το γεγονός ότι η πτώση αυτής της κυβέρνησης ήταν απόρροια μιας σειράς κινηματικών διεργασιών των προηγούμενων ετών, ενάντια στην νεοφιλελεύθερη πολιτική του μνημονίου, καθώς και της αδυναμίας εξασφάλισης περαιτέρω συναίνεσης πάνω στην πολιτική της λιτότητας. Η σύνδεση και η εμπλοκή του ΣΥΡΙΖΑ με τα κοινωνικά κινήματα, καθώς και η κοινωνική του γείωση, ήταν καθοριστικοί παράγοντες τόσο της εκλογικής νίκης, όσο και της αποδυνάμωσης της προηγούμενης κυβέρνησης. Ένα μεγάλο κομμάτι του εκλογικού σώματος, επηρεασμένο άμεσα από τις νεοφιλελεύθερες μνημονιακές πολιτικές των προηγούμενων ετών εμπιστεύτηκε το εναλλακτικό πολιτικό σχέδιο του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.

Ωστόσο, η ελληνική πραγματικότητα δεν αποτελεί εξαίρεση στο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο γίγνεσθαι. Η νίκη για την ελληνική κοινωνία μπορεί να προκύψει μόνο μέσα από διεθνιστικούς αγώνες μαζί με τα κινήματα των υπολοίπων ευρωπαϊκών λαών. Για παράδειγμα, η ενδεχόμενη εκλογική νίκη του PODEMOS στην Ισπανία, οι διαδηλώσεις στη Φρανκφούρτη έξω από την ΕΚΤ και τα κινήματα αλληλεγγύης του εξωτερικού ενάντια στη λιτότητα που επιβάλλεται στην Ελλάδα αποτελούν εικόνες στα πλαίσια αυτής της λογικής.

Βασικά χαρακτηριστικά της προηγούμενης περιόδου ήταν η παγίωση ενός κράτους έκτακτης ανάγκης μέσω της έντονης καταστολής σε κάθε μορφή αντίδρασης, η προβολή της πειθάρχησης ως αναγκαιότητα για την ατομική επιβίωση καθώς και η συρρίκνωση των δημοκρατικών ελευθερίων και των αναφαίρετων και νομικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων. Επιπτώσεις της μνηµονιακής πολιτικής παρατηρούνται σε πολλά επίπεδα, τόσο στον τομέα της εργασίας που πλήττεται από ανεργία και επισφάλεια όσο και στον τομέα της κοινωνίας όπου παρατηρούνται φαινόμενα που οξύνουν τις κοινωνικές αναταραχές. Κρίνεται αναγκαία εδώ η παρακάτω διευκρίνιση. Η νεοφιλελεύθερη πολιτική των τελευταίων ετών είναι φυσικό να μην έχει επηρεάσει μόνο το οικονομικό, αλλά και το επίπεδο των συνειδήσεων. Δεν είναι καθόλου σπάνιο λοιπόν το φαινόμενο όπου πολλοί νέοι άνθρωποι να επιλέγουν τον ατομικό δρόμο αντί των συλλογικών διεκδικήσεων, να είναι ανταγωνιστικοί με πλήρη απουσία συλλογικής συνείδησης προκειμένου να καταστούν χειραγωγήσιμοι. Έτσι, επιπτώσεις της παρατηρούνται και σε ατομικό επίπεδο.

Με την εκλογική νίκη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α δημιουργήθηκε μια νέα κατάσταση. Η κατεύθυνση προς τον τερματισμό της λιτότητας και η ανάσχεση της ανθρωπιστικής κρίσης, η έντονη διάθεση για διάλογο από πλευράς της κυβέρνησης και η κατανόηση της αναγκαιότητας για την επίλυση των κοινωνικών ζητημάτων αποτελούν βασικά ταυτοτικά χαρακτηριστικά της νέας κατάστασης. Προσφέρονται έτσι καλύτεροι όροι για τις κινηματικές διαδικασίες και διεκδικήσεις. Η δημιουργική αξιοποίηση αυτής της κατάστασης βρίσκεται έτσι για πρώτη φορά στα χέρια της ίδιας της κοινωνίας η οποία καλείται να ενεργοποιηθεί προκειμένου να ικανοποιήσει της ανάγκες της. Ωστόσο, με την έλευση της κυβέρνηση με κορμό το ΣΥΡΙΖΑ δεν εξαλείφθηκαν οι συντηρητικές και φασιστικές ιδεολογίες και πρακτικές. Από την σταθερή πορεία της Χρυσής Αυγής - παρ’ όλη τη θεσμική της αντιμετώπιση - την ύπαρξη φασιστικών και παρακρατικκών πυρήνων στα σώματα ασφαλείας, μέχρι το ρατσισμό και το σεξισμό που εκδηλώνονται καθημερινά στην κοινωνία, ειναι καταφανές πως ο μετασχηματισμός των συνειδήσεων χρειάζεται βαθύτερες τομές από την πολύ σημαντική κυβερνητική αλλαγή. Για το λόγο αυτό, έχουμε άμεσο καθήκον να συγκροτήσουμε τους πυρήνες του αντιφασιστικού κινήματος μέσα στα Πανεπιστήμια με αντιφασιστικές συνελεύσεις, κινητοποιήσεις κ.ο.κ.

Πανεπιστήμιο

Η συγκυρία στην τριτοβάθμια εκπαίδευση το προηγούμενο διάστημα χαρακτηριζόταν από τη νεοφιλελεύθερη επίθεση του μνημονίου (υποτίμηση της εργασίας) και από την εκπαιδευτική αναδιάρθρωση (Διαδικασία της Μπολόνια). Δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς, άλλωστε αφού σχέση εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης και αλλαγών στην αγορά εργασίας είναι οργανική.

Ο πρώτος στόχος που τέθηκε, με τη διαδικασία της Μπολόνια, ήταν ότι το κράτος πρέπει να απαλλαγεί από την υποχρέωση να χρηματοδοτεί την ανώτατη εκπαίδευση, τα δημόσια πανεπιστήμια. Δηλαδή, τα δημόσια πανεπιστήμια για το μέλλον τους, έπρεπε να βρουν τρόπους να καλύψουν τη δημόσια χρηματοδότηση που θα περιοριζόταν δραστικά. Δηλαδή, αποδίδουν την αιτία της μεγάλης ανεργίας των νέων στην ανεπάρκεια των εφοδίων που τους παρέχει το δημόσιο πανεπιστημιακό σύστημα, θα έπρεπε, να γίνει σχεδιασμένα η προσέγγιση, σε τελευταία ανάλυση η υποταγή, της ανώτατης εκπαίδευσης στις απαιτήσεις της αγοράς (Νόμος Διαμαντοπούλου-Αρβανιτόπουλου). Για να κατανοήσουμε την διαδικασία της εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης η ματιά μας πρέπει να ξεφύγει από τους τέσσερεις τοίχους των πανεπιστημίων. Οι αλλαγές στον εκπαιδευτικό μηχανισμό είχαν οργανική σύνδεση με τις αλλαγές στο μοντέλο εργασίας και στην παραγωγή (συνολική μετάλλαξη των εργασιακών σχέσεων, εξατομίκευση, μεταφορά κόστους ειδίκευσης στον εργαζόμενο, συνεχείς επανακαταρτίσεις, ευελιξία και κινητικότητα). Το σχέδιο του αντιπάλου στόχευε σε τρεις άξονες:

• Τι μαθαίνουμε

• Πώς μαθαίνουμε

• Με τι όρους βγαίνουμε στην αγορά εργασίας

Η συρρίκνωση και διάλυση του κοινωνικού κράτους εισήχθη και στο Πανεπιστήμιο μέσω της δραματικής μείωσης των προϋπολογισμών, την υποστελέχωση σε διοικητικό και διδακτικό προσωπικό, καθώς και μέσω της υποβάθμισης της φοιτητικής μέριμνας (σίτιση, στέγαση) των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων. Μέσα σε αυτό το ασφυκτικό κλίμα τα πανεπιστήμια αδυνατούσαν σε πολλές περιπτώσεις να καλύψουν ζωτικές τους λειτουργίες και ανάγκες. Η εισαγωγή ισχυρών ταξικών φραγμών εντός του πανεπιστημίου συντελέστηκε με την εισαγωγή διδάκτρων σε αρκετά μεταπτυχιακά προγράμματα, με τα ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια στην σίτιση και την στέγαση αλλά και την εξίσωση των πτυχίων του δημοσίου πανεπιστημίου με αυτά των ιδιωτικών κολλεγίων αναβαθμίζοντας έτσι τον ρόλο των τελευταίων. Με αυτόν τον τρόπο φοιτητές και φοιτήτριες από τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα αποκλείονται από την δημόσια παιδεία αδυνατώντας να καλύψουν τις ανάγκες τους. Ταυτόχρονα όμως διανοίχτηκαν νέα πεδία κερδοφορίας για το κεφάλαιο με την ανάθεση παροχών σε ιδιωτικές εταιρίες όπως έγινε στην φύλαξη με την εισαγωγή security αλλά και στον τομέα της καθαριότητας.

Οι διαγραφές φοιτητών καθώς και τα προβλεπόμενα (ν+2) έτη σπουδών οδήγησαν σε ένα κλίμα εντατικοποίησης και πειθάρχησης του φοιτητικού σώματος από τη στιγμή κιόλας που κανένα δημοσιονομικό μέτρο δεν εξυπηρετούσαν. Φοιτητές και φοιτήτριες οι οποίοι/ες έχουν πολλαπλές ταυτότητες(π.χ φοιτητής/τρια-εργαζόμενος/η) θα αναγκάζονται να εγκαταλείπουν τις σπουδές εν μέσω του στενού χρονικού ορίου που προωθείται για την ολοκλήρωσή τους. Η εντατικοποίηση αυτή των σπουδών καθιστά το πανεπιστήμιο ως ένα χώρο στείρας μάθησης και αποκλειστικής κάλυψης των ακαδημαϊκών λειτουργιών και όχι ως κοινωνικό χώρο ιδεολογικοπολιτικού προβληματισμού και δράσης. Ένα άλλο σημείο του νόμου αφορά τη διάσπαση των πτυχίων και την αντικατάσταση τους με «φακέλους προσόντων», τα οποία προσόντα μετρώνται σε πιστωτικές μονάδες που αναφέρονται σε διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα. Η ρύθμιση αυτή έρχεται σε πλήρη ευθυγράμμιση με τη διάλυση των εργασιακών σχέσεων και την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων.

Σαν να μην έφταναν τα παραπάνω ήρθαν να προστεθούν και οι Εσωτερικοί κανονισμοί των σχολών, σύμφωνα με τους οποίους δρομολογούνται διαγραφές, διασπώνται τα ενιαία πτυχία και μετατρέπονται σε πιστοποιητικά, θεσπίζονται πειθαρχικές διώξεις, εισάγονται δίδακτρα, συγχωνεύονται σχολές και τμήματα, απαγορεύονται οι χρήσεις αιθουσών για οποιαδήποτε χρήση πέραν της διδακτικής διαδικασίας, εισάγονται Νομικά Πρόσωπα Ιδωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ), τα οποία προωθούν την ιδιωτική έρευνα, η οποία καρπώνεται οικονομικούς πόρους που θα μπορούσαν να διατεθούν για πιο ζωτικές ανάγκες των φοιτητών. Όλα αυτά σχηματίζουν ένα ταξικό πανεπιστήμιο πιστά εναρμονισμένο στην αγορά εργασίας και στις αξίες του νεοφιλελευθερισμού. Η θέσπιση επίσης των Συμβουλίων Ιδρύματος και ο αποκλεισμός των φοιτητών από τα όργανα λήψης αποφάσεων παγιώνουν ένα μοντέλο αυταρχικής διοίκησης όπου οι αποφάσεις θα λαμβάνονται από λίγους και « ειδικούς» και όχι από τα ίδια τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας.

Σε όλα αυτά ήρθαν να προστεθούν και τα γεγονότα του Σεπτεμβρίου με κύριο εκφραστή τον πρύτανη του ΕΚΠΑ Θ. Φορτσάκη. Οι φοιτητές/τριες που διαμαρτύρονταν έξω από την πρυτανεία αντιμετωπίστηκαν με καταστολή από τα ΜΑΤ αποδεικνύοντας με αυτό τον τρόπο πως η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τους φοιτητές/τριες με το δόγμα της μηδενικής ανοχής και φιμώνει κάθε φωνή συλλογικής αντίστασης.

Είδαμε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο την προσπάθεια της κυβέρνησης για την ολοκλήρωση του σχεδίου για ένα πανεπιστήμιο με αυταρχικές δομές όπου οι φοιτητικές κινητοποιήσεις θα καταστέλλονται, οι συλλογικές διαδικασίες θα ποινικοποιούνται και οι διοικούμενοι δεν θα έχουν κανένα ρόλο στη διοίκηση του πανεπιστημίου. Ωστόσο είδαμε και από πλευράς κινήματος ότι έγινε ως αντίρροπη δύναμη προσπάθεια μη εφαρμογής όλων των νεοφιλελεύθερων μέτρων για το πανεπιστήμιο που επιχειρήθηκε να επιβληθούν. Αυτό παρατηρήθηκε κυρίως στις περιόδους οξυμένης σύγκρουσης με τις κυβερνήσεις του παρελθόντος, μέσω Γενικών Συνελεύσεων, που μερικές φορές μετουσιώθηκαν σε καταλήψεις και πανεκπαιδευτικές πορείες. Βέβαια οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι οι κινηματικές διεργασίες αυτές δεν κατόρθωσαν να συγκροτήσουν κίνημα συνολικής ανατροπής της προηγούμενης κατάστασης. Το θετικό στοιχείο που αποκομίσαμε ωστόσο είναι κινηματικές δομές που συγκροτήσαμε (κοινές συνελεύσεις φοιτητών εργαζομένων,πρωτοβουλίες για τη φοιτητική μέριμνα) αλλά και το καθήκον που θα έχουμε την επόμενη περίοδο για να εκδημοκρατίσουμε τις διαδικασίες τόσο εντός της διοίκησης όσο και εντός του κινήματος.

Η νέα κατάσταση που διαμορφώνεται με την ήττα της κυβέρνησης Σαμαρά δημιουργεί νέες συνθήκες όπου οι αγώνες έχουν την δυνατότητα να κερδίζουν. Είναι αναγκαίο να δημιουργηθεί ένα κίνημα το οποίο θα ενσωματώνει διεκδικήσεις για ένα δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο, ένα πανεπιστήμιο με πραγματική δημοκρατία που θα αποτελεί τον κοινωνικό χώρο των φοιτητών, ένα πανεπιστήμιο που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των φοιτητών. Με κύριο χαρακτηριστικό τη δημοκρατία μέσα στους συλλόγους με οριζόντιες διαδικασίες που θα δραστηριοποιούν και θα πολιτικοποιούν τους φοιτητές/τριες για τη δημιουργία ενός ισχυρού φοιτητικού κινήματος. Η μετάλλαξη του πανεπιστημίου με βάση τα συντηρητικά και νεοφιλελεύθερα πρότυπα, πέρα από το νομοθετικό έργο των προηγούμενων κυβερνήσεων, οφείλεται και στην «από τα κάτω» δράση συντηρητικών- αντιδραστικών κομματιών του πανεπιστημίου, που ενσωμάτωναν και στήριζαν τις προηγούμενες κυβερνητικές πολιτικές. Πρόκειται για φοιτητές/τριες που ενδέχεται να μην είναι άμεσα συνδεδεμένοι με πολιτικές δυνάμεις όπως η ΔΑΠ ή η ΠΑΣΠ, αλλά πολλές φορές υιοθετούν τις θέσεις τους. Είναι, λοιπόν, ανάγκη να δουλέψουμε για το μετασχηματισμό όλο και περισσότερων τμημάτων του φοιτητικού κόσμου.

Σχεδιασμός για το επόμενο διάστημα

Αντιλαμβανόμενοι-ες την πολιτική ανατροπή που συντελείται με την ανάδειξη αριστερής κυβέρνησης και την συνακόλουθη λαϊκή διαθεσιμότητα και κοινωνική κίνηση, ο χώρος του Πανεπιστημίου, ως ο κατεξοχήν νεολαιίστικος χώρος, φαντάζει προνομιακός για έναν μετασχηματισμό σε ριζοσπαστική κατεύθυνση με γνώμονα τις ανάγκες των φοιτητών-τριών και της κοινωνίας. Πρώτο μας μέλημα οφείλει να είναι η ενημέρωση και η συλλογική διαβούλευση κεντρικοπολιτικών ζητημάτων, προκειμένου να γειώνονται στον κοινωνικό χώρο, να συνδέονται με τις φοιτητικές ανάγκες και εν τέλει να τροφοδοτούν αντιστάσεις. Αυτές οι αντιστάσεις δε μπορούν παρά να προκύπτουν μέσα απ’ τις Γενικές μας Συνελεύσεις και την καθημερινή συλλογική πρακτική που αντιπαρατίθεται στο κυρίαρχο. Υπαρξιακό ερώτημα για το Φοιτητικό Κίνημα αποτελεί η διεύρυνση της συμμετοχής των από κάτω σε αυτό και η δημοκρατική εμβάθυνση των δομών και διαδικασιών του. Αναβαθμίζοντας και ανοίγοντας νέα πεδία διεκδίκησης, με Φοιτητικούς Συλλόγους που θα αποτελούν ένα καθημερινό αντιπαράδειγμα για την οργάνωση των ζωών μας εντός του Πανεπιστημίου, το Φοιτητικό Κίνημα θα έχει θέση σε μια προωθητική κριτική και καθοριστικό ρόλο στον ριζικό μετασχηματισμό του Πανεπιστημίου. Σε αυτήν την κατεύθυνση, η ύπαρξη θετικών παραστάσεων νίκης μπορεί να δώσει το έναυσμα για ένα δυναμικό Φοιτητικό Κίνημα που θα επανανοηματοδοτήσει τις συλλογικές πρακτικές. Μέσα στη νέα συγκυρία τα παραδοσιακά μέσα πάλης του φοιτητικού κινήματος ίσως αποδειχθούν ανεπαρκή, δεδομένου ότι μέχρι σήμερα εξυπηρετούσαν ένα κίνημα κατά βάση αμυντικό που υπερασπιζόταν κεκτημένα ενώ τώρα καλούμαστε να προωθήσουμε ένα φοιτητικό κίνημα διεκδικητικό, που θα πετυχαίνει υλικές νίκες στο τώρα. Παράλληλα, η κατεύθυνση για σύνδεση των γνωστικών μας αντικειμένων με τη διαδικασία παραγωγικής ανασυγκρότησης και ευρύτερα τις ανάγκες της κοινωνίας αλλά και για προαγωγή των αξιών της αλληλεγγύης και της δημοκρατίας στο χώρο του πανεπιστημίου απαιτούν την εφεύρεση νέων τρόπων δράσης. Σε αυτό το πλαίσιο τα σχήματά μας καλούνται να γυρίσουν στον κοινωνικό τους χώρο, να αφουγκραστούν τις ανάγκες και τους προβληματισμούς των φοιτητών/-τριών και να πειραματιστούν εφευρίσκοντας νέες μεθόδους τόσο για να δωθούν απαντήσεις στα τιθέμενα ερωτήματα όσο και για να επιτύχουν τον εκδημοκρατισμό των δομών του φοιτητικού κινήματος και την ενίσχυση της συμμετοχικότητας σε αυτό. Προφανώς, αυτή η αναζήτηση νέων μεθόδων δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στα μέλη των σχημάτων μας αλλά η Αριστερή Ενότητα πρέπει να γίνει η πολιτική δύναμη που θα πυροδοτήσει τη διαδικασία του κοινωνικού πειραματισμού εντός των διαδικασιών των συλλόγων.

Η σημερινή διαμόρφωση του Πανεπιστημίου αλλά και το οραματικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θέλουμε να το φανταστούμε εξαρτώνται άμεσα απ’ την από τα κάτω κίνηση και τις σχέσεις που δομούμε στην καθημερινότητά μας. Υπό αυτό το πρίσμα η παρέμβαση των σχημάτων μας κρίνεται σκόπιμο να έχει μέριμνα να ριζοσπαστικοποιεί καθημερινά τους φοιτητές και τις φοιτήτριες και να καθιστά ηγεμονικές τις αξίες της Ριζοσπαστικής Αριστεράς όπως η αλληλεγγύη, η αυτοοργάνωση, η συνεργατικότητα. Τα ανοιχτά θεματικά σχήματα, οι θεματικές συνελεύσεις, οι προβολές και οι συζητήσεις, οι συλλογικές αναγνώσεις και τα αντιμαθήματα, το άνοιγμα κοινωνικών ζητημάτων όπως το μεταναστευτικό και τα έμφυλα, το πρόταγμα του πολιτιστικού αντιπαραδείγματος, μπορούν να δώσουν το στίγμα της ταυτότητας των σχημάτων μας, να πολιτικοποιούν την καθημερινότητα και να εμπνέουν εμάς και τους φοιτητές και τις φοιτήτριες συνολικά.

Σε αυτήν την κατεύθυνση μπορεί να συμβάλει η δημιουργία παράλληλων χώρων πολιτικοποίησης που να επανασυστήνουν την διάσταση του Πανεπιστημίου ως κοινωνικό χώρο. Αφουγκραζόμενοι-ες ευρύτερα κοινωνικά ζητήματα και καθημερινές ανάγκες επανοικειοποιούμαστε και δίνουμε νέα νοήματα στο άσυλο. Τέτοια εγχειρήματα μπορούν να είναι πολιτικά-πολιτιστικά στέκια των Συλλόγων ή αυτοδιαχειριζόμενες βιβλιοθήκες, δίκτυα αλληλεγγύης όπως αυτοοργανωμένα κοινωνικά φροντιστήρια, εγχειρήματα ερασιτεχνικού αθλητισμού ή καλλιτεχνικής δημιουργίας. Τέτοια εγχειρήματα μπορούν να συνθέτουν στο τώρα πτυχές του Πανεπιστημίου των αναγκών και να ανατροφοδοτούν τα οράματά μας, να μας πολιτικοποιούν σπάζοντας τα στενά πλαίσια της φοιτητικής καθημερινότητας. Με αυτά τα χειραφετητικά προτάγματα μπορούμε να αναλάβουμε την υπόθεση του κοινωνικού μετασχηματισμού. Προφανώς, τα εγχειρήματα αυτά αποτελούν συλλογικά βιώματα και ένδειξη έμπρακτης αλληλεγγύης, ωστόσο είναι απαραίτητο να τα αντιλαμβανόμαστε ως ένα κομμάτι ενός συνολικότερου σχεδίου μέσα από το οποίο θα διεκδικήσουμε να τα πάρουμε όλα πίσω. Σε καιρούς οικονομικής και ανθρωπιστικής κρίσης, ένα απ΄ τα βασικά προτάγματα της Αριστερής Ενότητας, θα πρέπει να αποτελεί η δημιουργία ενός αλληλέγγυου πανεπιστημίου που θα συμβάλλει στη συνολική μάχη ανάσχεσης αυτών. Τα ίδια τα σχήματα θα πρέπει να εντάξουν στο σχεδιασμό τους θεματικές εκδηλώσεις που θα έχουν αναφορά στα κοινωνικά προβλήματα που προκύπτουν μετά την κρίση, ανάλογες με το επιστημονικό αντικείμενο κάθε σχολής. Στόχος μας, επίσης θα πρέπει να είναι και η κοινωνική γείωση των φοιτητικών συλλόγων, μέσα από τις συλλογικές τους διαδικασίες. Δηλαδή, θα πρέπει να ανοίξει ένας κύκλος συζήτησης μέσα στους συλλόγους για την ενεργή εμπλοκή τους σε φλέγοντα ζητήματα κοινωνικής πρόνοιας, παραγωγικής ανασυγκρότησης κ.α.

Ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα που είχαμε να αντιμετωπίσουμε στους φοιτητικούς μας συλλόγους ήταν αυτό της κρίσης εκπροσώπησης. Οι γενικές συνελεύσεις που αποτελούν τη μόνη διαδικασία λήψης συλλογικών αποφάσεων, δοκιμάζονταν και αυτές από τη σκληρή νεοφιλελεύθερη πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης και κυρίως από το γενικότερο κλίμα αποπολιτικοποίησης της νεολαίας που είχε κυριαρχήσει ως ηγεμονική, στα πλαίσια της απαξίωσης της συμμετοχής στην πολιτική αλλά και από τις ίδιες τις πρακτικές του φοιτητικού κόσμου ενταγμένου και ανένταχτου. Πλαίσια που δεν αφήνουν περιθώριο σύνθεσης και εμπλοκής καλλιεργούν την ανάθεση. Αντικατασταση πολιτικου κομοτηνης νο32 Ωστόσο, οι Γενικές Συνελεύσεις οφείλουν να διεξάγονται συμπεριλαμβάνοντας κεντρικοπολιτικά ζητήματα οπως η ΕΕ, μνημόνια κ.α. χωρίς όμως να αφυδατώνουν και να αναλύονται φετιχιστικά, με όρους πλατφορμισμού, καθώς κάτι τέτοιο μονοπωλεί και οριοθετεί τη συζήτηση που διεξάγεται μέσα στις συνελεύσεις. Ως Αριστερή Ενότητα θεωρούμε πως το Πανεπιστήμιο πρέπει να κάνει κτήμα του έννοιες όπως η συνδιαμόρφωση μεταξή των φοιτητών-τριών καθώς αποτελεί κύτταρο της κοινωνικής χειραφέτησης που επιδιώκουμε. Για όλους τους παραπάνω λόγους και επειδή οι Γενικές Συνελεύσεις αποτελούν το ανώτερο όργανο των φοιτητών θεωρούμε οτι πρέπει να τις εμποτίσουμε με χαρακτηριστικά όπως η πολυθεματικότητα και ο ανοιχτός χαρακτήρας απο τον οποίο οφείλουν να διέπονται.

Με πρόταγμα τη δημοκρατία και την άμεση ανάγκη να εισχωρήσει αυτή στις συλλογικές διαδικασίες των φοιτητικών συλλόγων και εν γένει των πανεπιστημιακών διαδικασιών η ΑΡ.ΕΝ θέτει τις βάσεις για τον εκδημοκρατισμό και την επανανοηματοδότηση των συλλογικών διαδικασιών. Για αυτό απαιτείται συντεταγμένη κουβέντα τόσο εντός των σχηματικών μας διαδικασιών όσο και ευρύτερα στα πλαίσια ανοιχτών φοιτητικών διαβουλεύσεων. Αυτό θα διευρύνει τη βάση του φοιτητικού κόσμου που ενδιαφέρεται για τον κοινωνικό του χώρο και θα τον ενθαρρύνει να συμμετάσχει ουσιωδώς στις διαδικασίες και να λάβει μέρος με δημιουργικό τρόπο στο μετασχηματισμό του. Στην προσπάθεια μας να περιγράψουμε μια –νέου τύπου- διαδικασία που θα αφήνει στο περιθώριο μπετοναρισμένες κομματικές γραμμές και θα δίνει στις οποίες να αποτυπώνονται οι απόψεις όλων των φοιτητών ανεξαρτήτως αν αυτοί συμμετέχουν σε σχήματα ή οχι. Προτείνουμε μεταξύ άλλων δομικές αλλαγές που αφορούν τη συγκρότηση μεικτού προεδρείου και επιτροπών (π.χ. πολιτισμού, μέριμνας), θεματικές τοποθετήσεις και συνελεύσεις, ανοιχτά συντονιστικά και κάθε άλλη ενέργεια που θα συντελούσε στην καλύτερη δυνατή, δημοκρατική λειτουργία των Γ.Σ.

Το γεγονός ότι μέχρι στιγμής οι Γ.Σ. αποτελούσαν το μόνο μας όργανο για συλλογικές αποφάσεις δεν πρέπει να μας κάνει να επαναπαυόμαστε. Η συγκρότηση και η διεύρυνση δομών και οργάνων που θα διαπλέκουν την κουβέντα μεταξύ φοιτητών και εργαζομένων του πανεπιστημίου είναι πιο καίρια από ποτέ. Παράλληλα, η συμμετοχή των φοιτητών στις διοικητικές διαδικασίες επικυρώνει και τον ουσιώδη ρόλο του φοιτητή εντός του πανεπιστημίου που δεν πρέπει να επαναπαύεται στις από τα πάνω επεξεργασίες και να τις αποδέχεται αυτούσιες αλλά καθίσταται συμμέτοχος στη λήψη αποφάσεων που δεν τον καθιστούν συνένοχο αλλά συμμέτοχο στη διαδικασία αναδιάρθρωσης του πανεπιστήμιου. Ωστόσο για να αποφευχθεί μια πιθανή συμμετοχή σε ένα όργανο, όπως η σύγκλητος, με τρόπο τέτοιο που θα αναδειχθεί σε μάχη μεταξύ παραταξιακών είναι απαραίτητη η συγκρότηση ενός συλλογικού οράματος, όχι μόνο στους κόλπους των σχημάτων μας αλλά και ευρύτερα των φοιτητικών συλλόγων. Με αυτό το δεδομένο προάγεται η ανάγκη συγκρότησης τριτοβάθμιου οργάνου (ΕΦΕΕ) που θα εντείνει την πολιτική κουβέντα συλλογικοποιώντας αιτήματα και δίνοντας τη δυνατότητα κατάθεσης ολοκληρωμένων και ενιαίων προτάσεων, δομημένων με δημοκρατικές και από τα κάτω διαδικασίες. Η ΕΦΕΕ επίσης θα προσφέρει μια αποτύπωση αποφάσεων και επεξεργασιών των ΓΣ ανά σχολή και άρα ένα νόημα στις φοιτητικές εκλογές. Σε κάθε περίπτωση θα ήταν αρνητικό για το όραμα μας και τα ταυτοτικά μας χαρακτηριστικά να διολισθήσουμε εντός αυτών των οργάνων σε μία μάχη κομματικών γραμμών.

Στόχος της ΑΡ.ΕΝ, μεσοπρόθεσμος αλλά και μακροπρόθεσμος, οφείλει να είναι η άρση όλων των ταξικών φραγμών στην εκπαίδευση. Μια ουσιαστική δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση είναι η εκπαίδευση που παρέχεται χωρίς καμιά προϋπόθεση οικονομικής δυνατότητας, είτε αυτό αφορά τη σίτιση είτε τη στέγαση είτε τα συγγράμματα είτε τις μεταφορές. Μια δημοκρατική ακαδημαϊκή εκπαίδευση δεν έχει ανάγκη από κατασταλτικά μέτρα που εντατικοποιούν τη φοιτητική καθημερινότητα, μέσα από δεσμεύσεις όπως κύκλοι, αλυσίδες, όριο δήλωσης μαθημάτων, δεσμεύσεις που πρέπει να παλέψουμε τμήμα το τμήμα για να καταργηθούν. Τα σχήματα μας πρέπει να σκιαγραφήσουν σχεδιασμούς, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες των κοινωνικών τους χώρων, που να αναπτύσσουν μια μεθοδολογία διεκδίκησης αυτών των αιτημάτων. Παρότι ενέργειες όπως για παράδειγμα, οι μονοήμερες καταλήψεις στα εστιατόρια των σχολών γίνονται συνήθως με στυλ πυροτεχνήματος μπορούν να γίνουν προωθητικές αν είναι ενταγμένες σε μια συνολικότερη κατεύθυνση.

Σ’ ότι αφορά τη στέγαση, τα σχήματα μας οφείλουν να χαρτογραφήσουν αναξιοποίητα δημόσια κτίρια και να τα διεκδικήσουν. Επίσης, σε Πολυτεχνικές σχολές θα μπορούσε να ανατεθεί έρευνα για την εύρεση τρόπων μετατροπής αναξιοποίητων κτιρίων σε φοιτητικές εστίες. Σ’ ότι αφορά τη σίτιση διεκδικούμε σίτιση καθολική, δημόσια και δωρεάν. Σ’ ότι αφορά τα συγγράμματα στοχεύουμε στην επαναφορά των πολλαπλών συγγραμμάτων, την αξιοποίηση και αναβάθμιση των δανειστικών βιβλιοθηκών των ιδρυμάτων καθώς και την επαναλειτουργία τυπογραφείων που μπορεί να έχουν τα πανεπιστήμια, όπως το ΕΚΠΑ. Για τις μεταφορές, διεκδικούμε τη δωρεάν μεταφορά των φοιτητών μέσω χορήγησης ειδικής κάρτας. Από τα αιτήματα μας δεν πρέπει να λείπει και η δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και ασφάλιση.

Σε κάθε περίπτωση όμως, όποιο κομμάτι της μέριμνας κι αν είναι αυτό που διεκδικούμε κάθε φορά, οφείλουμε να το εντάσσουμε ως αίτημα στο φοιτητικό κίνημα μέσω δημοκρατικών συλλογικών διαδικασιών, όπως οι Γενικές Συνελεύσεις, και συγκρότησης θεματικών επιτροπών μέριμνας μέσα απ’ αυτές. Ωστόσο, σ’ αυτή την κατεύθυνση, μπορούν να βοηθήσουν εγχειρήματα αυτοοργάνωσης και αλληλεγγύης, όπως αυτοδιαχειριζόμενα κυλικεία και δομές αλληλοκάλυψης φοιτητικών αναγκών, τα οποία καλύπτουν και άμεσες υλικές ανάγκες αλλά προάγουν και αξίες που μετασχηματίζουν τα υποκείμενα. Σε μια κατάσταση όπου το πανεπιστήμιο ως κοινωνικός χώρος έχει αποκοπεί από τις τοπικές κοινωνίες αξιζεί να αναδεικνύονται τέτοια εγχειρήματα, όχι μόνο από τους φοιτητές για τους φοιτητές, αλλά συνολικά από το πανεπιστήμιο για την κοινωνία. Από τη μία οι φοιτητικοί σύλλογοι μπορούν να συμμετέχουν σε δομές αλληλεγγύης-αυτοοργάνωσης (π.χ. κοινωνικό ιατρείο-φαρμακείο) ή άλλα αυτοδιαχειριζόμενα εγχειρήματα ανάλογα με το αντικείμενο τους, βλέποντας με τρόπο διαφορετικό από τον κυρίαρχο τον κοινωνικό τους ρόλο. Από την άλλη, επειδή δεν αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας μόνο ως φοιτητές-τριες αλλά και ως κομμάτι της πόλης που ζούμε και σπουδάζουμε χρειάζεται να συνδεόμαστε με πρωτοβουλίες, δημοτικά εγχειρήματα και κινήματα που μπορεί να υπάρχουν στις τοπικές κοινωνίες.

Επιπλέον, θα πρέπει να εξετάσουμε το ζήτημα της γνώσης και τον τρόπο που αυτή παράγεται στο πανεπιστήμιο. Θέτοντας ως πρόταγμα ένα πανεπιστήμιο που επίκεντρο είναι ο άνθρωπος και οι ανάγκες του και όχι το κέρδος, επισημαίνουμε τη γνώση ως μέσο χειραφέτησης και αυτοπραγμάτωσης του ατόμου. Με βάση αυτή τη λογική, τα γνωστικά αντικείμενα και η έρευνα δεν θα πρέπει να κατευθύνονται από τις ανάγκες της αγοράς, αλλά η διαμόρφωση του προγράμματος σπουδών θα πρέπει τόσο να διέπεται από την έννοια της ακαδημαϊκότητας, όσο και να συνδέεται με τις ανάγκες της κοινωνίας.

Επαγγελματικά δικαιώματα

Εδώ και πολλά χρόνια, έχουν εκδοθεί αρκετά Προεδρικά Διατάγματα που ορίζουν τα επαγγελματικά δικαιώματα και την επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων, χωρίς αυτά να έχουν υπογραφεί. Πάγια θέση μας είναι η άμεση απόδοση επαγγελματικών δικαιωμάτων σε όλα τα τμήματα των ΤΕΙ.

Προσωπικό στα Ιδρύματα

Είναι κοινώς αποδεκτό ότι η εκπαιδευτική διαδικασία στα ΤΕΙ έχει επιβαρυνθεί σφοδρά από την έλλειψη εκπαιδευτικού προσωπικού, τόσο μόνιμου όσο και έκτακτου. Θεωρούμε ότι για να διορθωθεί αυτή η προβληματική θα πρέπει να υπάρξει άμεσα προκήρυξη προσλήψεων νέου προσωπικού με στόχο την ομαλή λειτουργία των Ιδρυμάτων. Παράλληλα θα πρέπει να υπάρξουν και προσλήψεις διοικητικού προσωπικού καθώς πολλές υπηρεσίες των ΤΕΙ υπολειτουργούν.

Πρακτική άσκηση

Η ύπαρξη της υποχρεωτικής άσκησης είναι κάτι που διαχωρίζει τα ΤΕΙ από τα ΑΕΙ και αποτελεί μια πρώτη γεύση για το τι πρόκειται να αντικρίσει στο χώρο εργασίας, ασκώντας την ειδικότητά του. Ωστόσο μιας και η πρακτική είναι υποχρεωτική, το γεγονός αυτό πέφτει έρμαιο εκμετάλλευσης από τους εργοδότες με στόχο τη μετατροπή του ασκούμενου από εργαζόμενο σε δούλο χωρίς επαρκή αμοιβή και εργασιακά δικαιώματα (όπως αυτά ορίζονται από τις συμβάσεις). Θέση μας είναι η θέσπιση ενός φορέα που σε συνεργασία με τα Ιδρύματα θα ελέγχει την ομαλή διεξαγωγή της πρακτικής άσκησης, διασφαλίζοντας ότι ο ασκούμενος θα απασχολείται στην θέση που πρέπει και ότι θα αμείβεται κανονικά.

Αν και τα παραπάνω αποτελούν βασικές μας θέσεις και ένα πρώτο πλαίσιο για την βελτίωση των συνθηκών εντός των Τεχνολογικών ιδρυμάτων σε πανελλαδικό επίπεδο, δεν περιοριζόμαστε εκεί. Πάγια θέση μας είναι η θέσπιση ενός Ενιαίου Χώρου Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Στην πράξη αυτό συνεπάγεται την άρση του κατακερματισμού των γνωστικών αντικειμένων, την κατάργηση της εξειδίκευσης που υπάρχει αυτή τη στιγμή και τη δόμηση ισχυρών ενιαίων πτυχίων υψηλού επιπέδου, σπάζοντας έμπρακτα τον διαχωρισμό ΑΕΙ/ΤΕΙ. Αυτό θα έχει και άμεσα αντίκτυπο στην εργασιακή προοπτική των αποφοίτων, καθώς θα σπάσει ο διαχωρισμός σε εργαζομένους 2 ταχυτήτων που επικρατεί. Όλο αυτό αποτελεί αίτημα του φοιτητικού κινήματος εδώ και πολλά χρόνια και θα αποτελέσει μια πολύ καλή κίνηση στην πορεία της αναβάθμισης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ωστόσο όποια αλλαγή πρόκειται να γίνει θα πρέπει να πληροί όλα τα κοινωνικά και ακαδημαϊκά κριτήρια που μια τέτοια μεταβολή μπορεί να ενέχει και να γίνει πάντα μέσα σε ένα πλαίσιο διαβούλευσης με όλα τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας. Παράλληλα πρέπει να επιδιώξουμε αυτό το ζήτημα να συζητηθεί αμεσοδημοκρατικά και από τα κάτω, εντός των κοινωνικών χώρων, εμπλέκοντας με αυτόν τον τρόπο μαζικά τον κόσμο των σχολών σε αυτή την συζήτηση.

Στο πλαίσιο, λοιπόν, ενός εκδημοκρατισμένου πανεπιστημίου, μπορούμε να πετύχουμε τα παραπάνω αιτήματα αν δοθεί ο λόγος στους ίδιους τους φοιτητές και τις φοιτήτριες. Αυτό θα γίνει με τη συμμετοχή τους στις τμηματικές συνελεύσεις των σχολών όπου θα συνδιαμορφώνουν το πρόγραμμα σπουδών τους με βάση τις ανάγκες τους. Προς την ίδια κατεύθυνση βρίσκεται και η πρόταση για ανοιχτά θεματικά σχήματα, όπου θα μπορούν να ακούγονται όλες οι φωνές, τόσο οργανωμένου όσο και ανένταχτου κόσμου. Ακόμη περισσότερο, μπορούμε να ανοίξουμε το θέμα μέσα στους φοιτητικούς συλλόγους διεξάγοντας θεματικές συνελεύσεις.

Επίσης, σε αντίθεση προς το στείρο δόγμα “η γνώση για τη γνώση” θα μπορούσαμε να ανοίξουμε συζήτηση στις σχολές, ώστε το γνωστικό αντικείμενο να τεθεί στην κοινωνική του διάσταση, αλλά και το πώς μπορεί αυτό να επιτευχθεί, θέτοντας ως γνώμονα την κάλυψη των κοινωνικών αναγκών ακόμη και σε μια ευρύτερη πορεία ανασυγκρότησης των δομών που θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν αυτές τις ανάγκες (π.χ. έρευνα, παραγωγή προσανατολισμένες στις ανάγκες της κοινωνίας). Σύμφωνα με τον παραπάνω σχεδιασμό προκύπτει η ανάγκη ιεράρχησης των ζητημάτων και ανάδειξης πολιτικών αιχμών και διεκδικήσεων για το επόμενο διάστημα. Στην δική μας αφήγηση και οικοδόμηση του πανεπιστημίου των αναγκών θα πρέπει σε πρώτο χρόνο να απαντήσουμε στις βασικές ανάγκες των φοιτητών. Επομένως στο ζήτημα της σίτισης και στέγασης των φοιτητών, καθώς και στο ζήτημα των εργολαβιών, που συνδέονται άμεσα, πρέπει να προκύψει ένας συγκεκριμένος σχεδιασμός, που με τη βοήθεια του συντονιστικού θα υλοποιηθεί συντονισμένα το επόμενο διάστημα. Πιο συγκεκριμένα, διεκδικούμε αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου ώστε να δίνεται στα πανεπιστήμια η δυνατότητα να διώξουν τους εργολάβους και τη σίτιση των φοιτητών να αναλάβει δημόσια πανεπιστημιακή λέσχη. Έπειτα, με δική μας πρωτοβουλία και με όχημα τις συλλογικές διαδικασίες των συλλόγων, να ανοίξει ο διάλογος για τη μορφή και τον τρόπο λειτουργίας της. Σε αυτό το διάλογο, πέρα από τα συλλογικά όργανα συνδιοίκησης, πρέπει προφανώς να συμμετέχουν κι οι εργαζόμενοι, ως άμεσοι εμπλεκόμενοι. Θεματικές συνελεύσεις για τη σίτιση μπορούν να ανοίξουν αυτό το διάλογο και μετέπειτα να ξεκινήσει η διαβούλευση και με τα υπόλοιπα κομμάτια της πανεπιστημιακής κοινότητας. Τέλος, απαραίτητη είναι μια καμπάνια για τα ζητήματα μέριμνας, που μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο για τη δημιουργία της ανάλογης πολιτικής ατζέντας και ανάδειξη του ζητήματος σε κυρίαρχο στο σύνολο των φοιτητών.

Αντιλαμβανόμενες/οι την αλλαγή της συγκυρίας και αναγνωρίζοντας τα νέα μας καθήκοντα απο εδώ και πέρα, θεωρούμε αναγκαίο, με το βλέμμα στραμμένο στο επόμενο πανελλαδικό της ΑΡΕΝ, να ανοίξει συγκροτημένα η κουβέντα εντός των σχημάτων και του νέου συντονιστικού για την συνολική αναθεώρηση με νέο κείμενο, της διακήρυξης της Αριστερής Ενότητας.

Στο δρόμο προς τις εκλογές

Έχουμε επαναλάβει σε όλους τους τόνους ότι η 25 Γενάρη αποτελεί ημερομηνία ορόσημο για δύο λόγους, αφενός μεν γιατί σηματοδοτεί τη ρήξη με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές της λιτότητας, αφετέρου δε γιατί επανέρχεται η πολιτική στο προσκήνιο. Αυτό σημαίνει ότι οφείλουμε να αναλύσουμε τη νέα κατάσταση και να αναβαθμίσουμε τη παρέμβαση των σχημάτων μας, ώστε να είναι αντίστοιχη της συγκυρίας. Το Φοιτητικό Κίνημα στα χρόνια του μνημονίου αλλά και πιο πριν χαρακτηρίστηκε από αμυντικά ανακλαστικά και από τη συσπείρωσή του πάνω στην αρνητική πολιτική, εννοούμενη ως πολιτική η οποία συγκροτεί αναχώματα απέναντι σε νομόσχέδια επιθετικά προς το Πανεπιστήμιο και δεν έχει δημιουργικά και προωθητικά στοιχεία. Με λίγα λόγια την ατζέντα την όριζε ο αντίπαλος και μεις καλούμασταν να απαντήσουμε σε αυτό. Ακόμα και ορισμένες νίκες (π.χ. Άρθρο 16), που καταφέραμε να έχουμε δεν ήταν τίποτα παραπάνω από αναχώματα απέναντι σε νεοφιλελεύθερες, κυβερνητικές πολιτικές που επιδίωκαν την μετάλλαξη του Πανεπιστημίου.

Η ανάδειξη μιας κυβέρνησης (ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ) που φαίνεται να ναι διατεθειμένη να ενσωματώσει το μεγαλύτερο μέρος των αιτημάτων που συσπείρωσαν σε μικρό ή μεγάλο βαθμό το Φοιτητικό Κίνημα προκαλεί αμηχανία ακόμη και σε μας. Συνεπώς, καλούμαστε να αλλάξουμε άρδην τον τρόπο με τον οποίο κάναμε πολιτική και να κάνουμε πολιτική με θετικό πρόσημο. Σε αυτή την κατεύθυνση καλούμαστε να επανανοηματοδοτήσουμε τις Φοιτητικές Εκλογές και να μην τις αφήσουμε να γίνουν και πάλι ένα πανηγύρι καταγραφής δυνάμεων και μόνο.

Στο δρόμο προς τις Φοιτητικές Εκλογές πολύτιμο όπλο για τα σχήματα θα αποτελέσουν οι Προτάσεις τις Αριστερής Ενότητας για το Πανεπιστήμιο. Οι προτάσεις για το Πανεπιστήμιο είναι ένα πρώτο βήμα στη συγκρότηση μιας συνολικής αφήγησης με θετικό πρόσημο για το Πανεπιστήμιο και εξειδικεύονται σε πέντε κύριους άξονες. Οι προτάσεις αυτές ήδη από τη διαδικασία διαμόρφωσής τους από τα σχήματα πρέπει να εμπλέξουν κόσμο και η διαδικασία γείωσης των σχημάτων να αποτελέσει την βάση της εξειδίκευσης των αξόνων. Μετά την τελική τους διαμόρφωση από το πανελλαδικό θα πρέπει να αποτελέσουν την αιχμή του δόρατος στην καθημερινή παρέμβαση των σχημάτων. Με τη διαμόρφωση των προτάσεων για το Πανεπιστήμιο ο στόχος που επιτυγχάνουμε είναι διττός. Όπως αναφέρεται και παραπάνω είμαστε αντιμέτωποι με μία κατάσταση που επανακαθορίζει τον τρόπο διεκδίκησης των αιτημάτων, που απασχόλησε τους Φοιτητικούς Συλλόγους και τις αριστερές πολιτικές δυνάμεις ανεπίκαιρη. Επομένως διαμορφώνεται ένα πολιτικό κενό στο οποίο την ατζέντα θα πρέπει να την ορίσουμε εμείς και πάνω σε αυτό θα εγκαλούνται να τοποθετηθούν και οι άλλες πολιτικές δυνάμεις. Κατ αυτό τον τρόπο επιτυγχάνουμε και το δεύτερο και βασικότερο σκέλος του στόχου που είναι το να θέσουμε στέρεες βάσεις προκειμένου να διεκδικήσουμε την ηγεμονία.

Στο κείμενο αυτό κρίνεται αναγκαίο να υπάρχει τόσο μία τοποθέτηση για την σύνδεση της Αριστερής Ενότητας με την κοινωνία, την έννοια της αυτόνομης παρέμβασής και λειτουργίας της, όσο και η προσπάθεια συγκρότησης μιας συνολικής αφήγησης με θετικό πρόσημο, για το Πανεπιστήμιο. Μέσω της παρέμβασης των σχημάτων μας στους κοινωνικούς τους χώρους μπορούμε να αντιληφθούμε τα πεδία διεκδίκησης και τις ανάγκες που εμφανίζονται στο σύνολο της πανεπιστημιακής κοινότητας. Τα πεδία διεκδίκησης αυτά, που θα αποτυπωθούν σε συγκεκριμένους άξονες, μπορούν να αποτελέσουν τις βασικές αιχμές παρέμβασης στο προσεχές διάστημα ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε κοινωνικού χώρου, δημιουργώντας έτσι το συνολικό στίγμα της Αριστερής Ενότητας. Με βάση τα παραπάνω, η αφήγησή μας, τόσο σε επίπεδο παρέμβασης, όσο και σε επίπεδο διαδικασιών των φοιτητικών συλλόγων, πρέπει με βάση τις επεξεργασίες μας να θέτει νέους όρους διεκδίκησης, μακριά από το παλιό μοντέλο. Μετά την τελική διαμόρφωση του κειμένου αυτού από το πανελλαδικό, μπορούν τα σχήματα να το χρησιμοποιήσουν για την διαμόρφωση της ατζέντας τους τόσο με ορίζοντα τις φοιτητικές εκλογές, όσο και στην προσπάθεια για τον συνολικό μετασχηματισμό του Πανεπιστημίου.

Προφανώς τα σχήματα θα πρέπει να μείνουν αταλάντευτα σε αιτήματα (μέριμνα ,διαγραφές, ν/π Διαμαντοπούλου, Αρβανιτόπουλου κλπ) που απασχόλησαν τους Φοιτητικούς Συλλόγους κατά το παρελθόν στο βαθμό που αυτά δεν έχουν φύγει από την ημερήσια διάταξη. Έτσι λοιπόν, το φοιτητικό κίνημα από τη μία πρέπει να συνεχίσει τις διεκδικήσεις που είχε το προηγούμενο διάστημα, ώστε να μπορέσουν αυτές να υλοποιηθούν και εν τέλει να εγγραφούν ως νίκες του, πράγμα που θα του δώσει νέα δυναμική.

Από την άλλη, στηριζόμενο στη δυναμική αυτή οφείλει να παράξει σχεδιασμό με άξονα της φοιτητικές και κοινωνικές ανάγκες. Σε όλα τα παραπάνω θα πρέπει να προστεθεί, ότι ζήτημα το οποίο θα πρέπει να απασχολήσει τα σχήματά μας είναι η δημοκρατική οργάνωση των κοινωνικών μας χώρων και του Φοιτητικού Κινήματος. Ένα από τα χαρακτηριστικά του Νεοφιλελευθερισμού είναι το διαζύγιο με τη Δημοκρατία. Πέντε χρόνια σκληρής νεοφιλελεύθερης επίθεσης σε κάθε πτυχή της κοινωνίας συρρικνώθηκαν ή εξαφανίστηκαν τελείως χώροι εκπροσώπησης. Επίδικο, λοιπόν, για τα σχήματά μας θα αποτελέσει η δημοκρατική εμβάθυνση, διεύρυνση και αναβάθμιση των υπαρχουσών δομών εκπροσώπησης εντός των Φοιτητικών Συλλόγων (ΓΣ,ΔΣ,ΓΣΤ κλπ), η αποκατάσταση άλλων (δομές συνδιοίκησης) αλλά και η δημιουργία νέων (π.χ. συνελεύσεις καθηγητών, εργαζομένων, φοιτητών). Σε αυτή την κατεύθυνση κομβικό σημείο για το Φοιτητικό Κίνημα είναι να επαναφέρουμε στη συζήτηση το ζήτημα της επανασύστασης τριτοβάθμιου οργάνου (ΕΦΕΕ). Ενός τριτοβάθμιου οργάνου, που ωστόσο δεν θα ενσωματώνει τις παθογένειες του παρελθόντος αλλά μέσω ενός συνεκτικού πολιτικού σχεδίου να συνδέει τα όργανα του φοιτητικού συνδικαλισμού και θα τους προσδίδει πολιτικό διακύβευμα. Σε αυτή την κατεύθυνση θεωρούμε απαραίτητο να ανοίξει εντός της ΑΡΕΝ η συζήτηση για ένα τριτοβάθμιο όργανο, στο οποίο θα έχουν αναβαθμισμένο ρόλο οι ΓΣ, ώστε το νέο εγχείρημα να οικοδομηθεί σε βάσεις που θα δημιουργήσουν μια αποκεντρωμένη δημοκρατική δομή. Πιο συγκεκριμένα, ως δικλείδα ασφαλείας θα προτείναμε οι αποφάσεις της ΕΦΕΕ να μην μπορούν να αναιρέσουν τις αποφάσεις των πρωτοβάθμιων οργάνων. Μια τέτοια σύνδεση θα επιφέρει, πέραν της ανασύστασης και την επανανοηματοδότηση των ΓΣ. Μια νέα μορφή εξουσίας, δηλαδή στα χέρια του φοιτητικού κινήματος, η οποία θα ξεπερνάει την λογική της ανάθεσης και θα πηγάζει από τις συλλογικές διαδικασίες.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ωστόσο ότι κύριος αντίπαλός μας παραμένουν τόσο οι καθεστωτικές δυνάμεις εντός των σχολών όσο και ευρύτερα συντηρητικές και νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις, αλλά και η λογική της ανάθεσης και του ατομικού δρόμου, που ηγεμόνευσαν την προηγούμενη περίοδο σε μεγάλα κομμάτια των φοιτητικών συλλόγων. Στόχος μας λοιπόν είναι μέσα από την συστηματική σύγκρουση με αυτές τις λογικές, και την οικοδόμηση του δικού μας υποδείγματος για το πανεπιστήμιο είναι να αποτελέσουμε ουσιαστικά τον αντιπαραθετικό πόλο στην ΔΑΠ και την ΠΑΣΠ αλλά και να ενισχύσουμε μέσω των αναλύσεων και της δράσης μας την εμπιστοσύνη του φοιτητικού κόσμου στην πολιτική και την συλλογική διεκδίκηση. Παρά την αλλαγή στο κεντρικοπολιτικό επίπεδο, βλέπουμε ότι τα αντιδραστικά μπλοκ (ΔΑΠ, ΠΑΣΠ, καθηγητές, πελατειακά δίκτυα) εντός των συλλόγων παραμένουν ισχυρά. Το επόμενο διάστημα καλούμαστε να συγκρουστούμε με αυτές τις δυνάμεις και λογικές, στο επίπεδο της πολιτικής αφήγησης και του οράματος για το πανεπιστήμιο.

Για την υλοποίηση αυτού του στόχου κρίνεται αναγκαία και στη νέα κατάσταση η συμμαχία με τις υπόλοιπες δυνάμεις της φοιτητικής αριστεράς. Μακριά από λογικές περιχαράκωσης και πλατφορμισμού, επιδιώκουμε την ενιαία μας συμπόρευση με δημοκρατικούς όρους στα κρίσιμα επίδικα και τις διεκδικήσεις του επόμενου διαστήματος. Ωστόσο δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε ότι η αντίληψη μεγάλου κομματιού των ΕΑΑΚ ότι η κατάσταση δεν έχει αλλάξει καθόλου από το προηγούμενο μνημονιακό καθεστώς, δημιουργεί στο κίνημα την ψευδαίσθηση ότι δεν μπορεί να πετύχει υλικές νίκες στο σήμερα, γεγονός που αναπαράγει λογικές ηττοπάθειας και αναμονής. Οι δυνάμεις αυτές αδυνατούν έτσι να διατυπώσουν θετικά προτάγματα και να μετατρέψουν την δυναμική του φοιτητικού κινήματος σε κεντρικοπολιτική διεκδίκηση. Οι δυνάμεις της ΚΝΕ απο την άλλη συνεχίζουν να παρεμβαίνουν και να ασκούν κριτική με λογικές περιχαράκωσης και κομματικής αυθεντίας, αγνοώντας τα νέα πεδία διεκδίκησης που ανοίγονται στο σήμερα.

Με βάση τα παραπάνω πρέπει να καταλαβουμε το πόσο αναβαθμισμένος μπορεί να γίνει ο ρόλος των σχημάτων μας. Τα πεδία που ανοίγονται καθιστούν επίκαιρο όσο ποτέ το ερώτημα για ένα διαφορετικό πανεπιστήμιο υπό το πρίσμα των κοινωνικών αναγκών και των αξιών της Αριστεράς. Η δική μας παρέμβαση σε αυτή την διαδικασία ξεκινάει από την διεκδίκηση του αυτονόητου αλλά δεν μπορεί παρά σε κάθε της βήμα να κοιτάει σε μια συνολική αντιπαραθετική κατεύθυνση για το πως φανταζόμαστε το πανεπιστήμιο και την κοινωνίας μας. Θέλουμε να είμαστε εκέινη η δύναμη που θα πρωταγωνιστήσει σε ανασυνθετικές διαδικασίες μέσα στους συλλόγους, θα παλέψει σε ένα δημοκρατικό πλαίσιο ώστε οι ίδιοι οι φοιτητές να παράξουν πολιτική με βάση τις ανάγκες τους, θα παλέψει για την οικοδόμηση κινηματικών διαδικασιών, θα συμβάλλει με δικές της προτάσεις. Δεν αποδεχόμαστε τον ρόλο του “ειδικού” αλλά σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο που το φοιτητικό κίνημα οφείλει να έχει ρόλο πρωταγωνιστή, αναλαμβάνουμε το μερίδιο ευθύνης που μας αναλογεί και δεσμευόμαστε να είμαστε κομμάτι του αγώνα αυτού, για το πανεπιστήμιο των αναγκών μας και την κοινωνία των ονείρων μας.

Λειτουργία της ΑΡ.ΕΝ

Είναι κοινή παραδοχή πως τα τελευταία χρόνια έγιναν σημαντικές αλλαγές στην λειτουργία της ΑΡΕΝ που ενισχύουν τον χαρακτήρα της ως δικτύωση αυτόνομων φοιτητικών σχημάτων. Η σημαντικότερη τομή έγινε με την απόφαση για τον κανόνα “μίας ψήφου ανά σχήμα” για την διαδικασία των ψηφοφοριών στις κεντρικές διαδικασίες της ΑΡΕΝ. Ο κανόνας αυτός ανοίγει την πολιτική κουβέντα μέσα στα σχήματα, ωθεί στην σύνθεση των διαφορετικών απόψεων και στην αλληλεπίδραση με τον κοινωνικό τους χώρο εφοδιάζοντάς τα με εμπειρία. Το σημαντικότερο όμως είναι πως αναδεικνύει ως βασικό υποκείμενο των πολιτικών επεξεργασιών και της δράσης της ΑΡΕΝ τα ίδια τα σχήματα. Σε αντίθεση με το προηγούμενο σύστημα απόφασης, αυτό της επιτροπής κειμένου, που προωθούσε τον παραγοντισμό, μία ψήφος ανα σχήμα κάνει τις πολιτικές αποφάσεις της ΑΡΕΝ υπόθεση της καθεμιας και του καθενός μας.

Μια δεύτερη κρίσιμη καινοτομία είναι η συγκρότηση της σταθερής δομής του πανελλαδικού συντονιστικού της ΑΡΕΝ. Παράλληλα με την παραδοχή ότι αξιακά τασσόμαστε υπέρ της οριζόντιας λήψης αποφάσεων από τα κάτω, χωρίς ιεραρχικές δομές εντός της ΑΡΕΝ, πρέπει να παραδεχτούμε ότι για μια δικτύωση που επιδιώκει να έιναι αποτελεσματική απαιτείται ένας ελάχιστος βαθμός κεντρικού συντονισμού. Αυτήν ακριβώς την ανάγκη καλύπτει το πανελλαδικό συντονιστικό.

Στα πλαίσια λοιπόν της προσπάθειας συνεχούς εμβάθυνσης της δημοκρατίας εντός της ΑΡΕΝ αποτιμάται αρνητικά το γεγονός ότι δεν τελεσφόρησαν οι προσπάθειες διεξαγωγής πανελλαδικού της Αριστερής Ενότητας τον περασμένο Δεκέμβρη. Τίθεται έτσι ως διακύβευμα για το μέλλον η διεξαγωγή πανελλαδικού 2 φορές τον χρόνο.